अकर्मन् _akarman

अकर्मन् a. [न. ब]

1 Without work, idle; inefficient.

-2 Disqualified for performing the necessary rites, wicked, degraded; अकर्मा दस्युरभि नो Rv.1.22.8.

-3 (Gram.) intransitive, generally in this sense अकर्मक. --n. (र्म) [न. त]

1 Absence of work; absence of necessary observances; neglect of essential observances; inaction; अकर्मणश्च बोद्धव्यं गहना कर्मणो गतिः Bg.4.17,18.

-2 An improper act; crime, sin.

-3 Not doing (= अकरणम्), non- performance; प्रतिषेधादकर्म MS.1.8.1.

-4 What should not be done; अकर्म वा कृतदूषा स्यात् । MS.12.1.1 (where शबर explains अकर्म by न वा कर्तव्या दार्शिकी वेदिः ।).

-5 Non-act, non-activity: अन्यद्धि कर्म भक्षणं प्रतिषिध्यमानम् अन्यद् अकर्म मानसः संकल्पः । ŚB. on MS.6.2.19.

-6 Not doing, violation. तदकर्मणि च दोषः MS.6.3.3. (where तदकर्मणि is explained as प्रधानातिक्रमे by शबर); अकर्मणि चाप्रत्यवायात् । MS 6.3.1.

-7 A wrong act, an improper act. अकर्म च दारक्रिया या आधानोत्तरकाले । ŚB. on MS.6.8.14; अकर्म चोर्ध्वमाधानात्˚ । MS.6.8.14.

-Comp. -अन्वित a.

1 un- engaged, unoccupied, idle.

-2 criminal.

-कृत् a. free from action; न हि कश्चित् क्षणमपि जातु तिष्ठत्यकर्मकृत् । Bg.3.5 doing an improper act.

-भोगः 1 enjoyment of freedom from the fruits of action.

-2 renunciation of self-righteousness.

-शील a. lazy, indolent.